Аҕыйах хонугунан Саха Сирин бырабыыталыстыбатын бөлөҕө биһиги улууспутугар кэлэн биир сыллаах үлэтин отчуоттаан, инники былааннары кытта билиһиннэрэн барыаҕа.
Быстах, улуус иһигэр быһаарыллар боппуруостарынан көрсүһүү бириэмэтин бараабакка, улуус, нэһилиэк олоҕор улахан суолталаах боппуруостары бэлэмнээн, Ил Түмэҥҥэ дьокутааппыт толорор сорудах быһыытынан нэһилиэк аатыттан суруктары бэлэмнээн туттараргытыгар сүбэлиибин.
Оскуолалары, спортивнай саалалары тутан, хоту улуустартан дьон көһөн барыытын тохтоппотубут, диэн үөһээҥҥи салалта билиннэ. Оскуола аайы учуутал тиийбэтэ Саха сирин дьиҥнээх кыһалҕата буолла. Онтон сиэттэрэн, аҕыйах үөрэнээччилэрдээх оскуолаларга интернетинэн үөрэтии кэлимник киирэрэ бириэмэ көрдөбүлэ буолла. Онон, хаачыстыбалаах, түргэн интернетинэн хоту улуустары барыларын хааччыйыы – булгуччулаах толорууга киириэхтээх.
Хоту бөһүөлэктэр дьиэлэрин чааһынай сиэптиктэринэн хааччыйыыга усулуобуйа баар. Билигин биһиги бөһүөлэктэрбит кииннэммит ититиинэн толору хааччыллан олороллор. Чааһынай сиэптиги оҥорууга чэпчэки сыаналаах, дьиэ таһын киртиппэт, сирин уулларбат, дөбөҥнүк көстөр матырыйаалтан оҥоһуллубут бырайыагы биирдии бөһүөлэги биирдэ оҥорор Бырагараама оҥорон, федеральнай үбүн ситиһэн, биһиги улууспут хотуларга бастакынан, уопутунай былаһаакка буоларын ситиһиллиэхтээх. Хайа муҥун тыа сирин дьоно былыргылыы олоруохтаахтарый?!
Ил Түмэн Судаарыстыбаннай Дуумаҕа тахсан, Аартыка төрүт олохтоохторо, сахатыттан, нууччатыттан, эбээниттэн тутулуга суох, сылы эргиччи биир илиминэн балыктыылларын ситиһиллиэхтээх. Балык – сүрүн аһылыкпыт. Хортуоппуй үүммэт. Оччоҕо тугу аһыахтаахпытый?
Уопсайынан, балыктааһын – бултааһын Москубаттан салалларын тохтотон, эрэгийиэннэргэ бэриллэрин Ил Түмэн ситиһиэхтээх. Бу боппуруоһу Уһук Илин эрэгийиэннэрэ, Дуума дьокутааттарын көмөтүнэн бары биир киһи курдук туруннахтарына кыайар кыахтаахтар.
Хоту улуустарга сэлии муоһа хомуллан, атыыга барар. Саха – мындыр норуот. Муоһу атыылаабакка, нэһилиэктэринэн маастардары үөрэтэн, араас оҥоһуктары оҥорон, интернет маҕаһыыннарынан атыылатан аан дойдуга аатырыахха, харчы бөҕөтүн өлөрүөххэ сөп. Кытайдар ириистэрэ атыыга барбатыттан дэриэбинэлэргэ уонунан мөл. киһини үөрэтэн, интэриниэт – маҕаһыыннарынан аан дойду норуоттара хото ылар киэргэллэрин, оонньуурдарын оҥорон үлэлээх, улахан дохуоттаах олохтоох оҥордулар.
Онон, бөлөх чилиэннэриттэн өссө чуолкайдаан, олохпутугар саҥа кэрдиискэ таһаарар эркээйилээх суоллары көрдөөһүҥҥэ бары сорунуулаахтык кыттыаҕыҥ.
Автор: Иннокентий Оконешников, 59 сыл үлэ ыстаастаах бэтэрээн