Тутуу, сайдыы… Ханнык бырайыактар олоххо киирэн тыа сирин олоҕо сайдарыгар, дьон-сэргэ олоҕо тупсарыгар төһүү күүс буолла?
Нэһилиэнньэ олоҕун-дьаһаҕын, сэрэхтээх буолуутун хааччыйыы
Улуус киин Орто Халыма куоратыгар «Анкудинская» саҥа хочуолунай, Баһаарынай чаас (ДЕПО), Халыматааҕы көрдүүр быыһыыр этэрээт эбийиэктэрэ, «Аартыка суоллара» суолу-ииһи оҥорор тиэхиньикэлэр баазалара, «Ярмонга» атыы-эргиэн дьиэтэ үлэҕэ киирбиттэрэ. Дьон-сэргэ, оҕо-аймах тоҕуоруһа мустар, тэрээһин ыыттыллар куорат киин былаһаакката оҥоһуллубута. Тулаайах, төрөппүт көрүүтэ-истиитэ суох хаалбыт оҕолорго үйэлээх таас дьиэ тутуллубута. Быйылгыттан элбэх кыбартыыралаах 4 дьиэ тутуута саҕаланна. Бу сылга атыы-логистическай киинин дьиэтэ үлэҕэ киирэрэ былааннанар. Урбаанньыт С.В.Татаринова көтөр иитиллэр паабырыкатын олохтоон, нэһилиэнньэ сибиэһэй сымыытынан хааччыллар.
Доруобуйа харыстабыла
Орто Халыматааҕы кииннэммит балыыһаҕа Компьютернай Томография (КТ) оборудованиета туруорулунна.
Өлөөкө Күөлүгэр уонна Налимскай бөһүөлэктэригэр быраас амбулаториялара тутуллан үлэҕэ киирбиттэрэ.
Үөрэхтээһин
Ааспыт сыл Алаһыай нэһилиэгэр В.А.Местников аатынан орто оскуола саҥа эбийиэгэ олоххо киирбитэ.
Г.Г.Софронов аатынан агрохайысхалаах Өлөөкө Күөллээҕи орто оскуолатыгар хапытаалынай өрөмүөн иккис түһүмэҕэ ыытыллар. Бу сайын Н.И.Шарин аатынан Орто Халыматааҕы орто оскуолаҕа хапытаалынай өрөмүөн түмүктэннэ.
Култуура
Оҕо ускуустубатын оскуолата арыллыбыта.
Успуорт
«Родина» элбэх функциялаах баараҕай тутуулаах успуорт комплекса олоххо киирбитэ.
Олохтоох нэһилиэнньэ көҕүлээһинин өйүүр бырагыраама
Норуот өйүүр бырагырааматын чэрчитинэн
• Орто Халыма куоракка кураанах бөх-сыыс хараллар сборниктара, контейнердара оҥоһуллан ууруллаллар. Сыбаалка тэлгэһэтигэр киириигэ шлагбаум туруоруллубута, сирэ-уот ыраастаныллар, дэхсилэнэр. Кузаковская, Набережная, Южная, Радистов диэки уулуссаларга олорор ыаллары ититэр ситимҥэ холбууллар. Анкудинка үрэҕи туоратар дьон, тиэхиньикэ сылдьар муостата саҥардыллыбыт, дьон сылдьарыгар анал тратуардар оҥоһуллубуттар, бэйдиэ сылдьар ыттары быстах кэмҥэ харалтаҕа тутар пуун оҥоһуллан үлэҕэ киирэргэ бэлэм турар.
• Арҕахтаахха «Ким да умнуллубат, туох да умнуллубат» бэтэрээннэр уонна Павел Созонов аатынан искибиэрдэр тутуллубуттара, итии ситимигэр холбонор турубалар оҥоһуллубуттара, оҕо былаһаакката туруоруллубута.
• Ойуһардаахха тыа сирэ, нэһилиэнньэ олоҕор туһуланар Погрузчик тиэхиньикэ ылыллыбыт. Бөһүөлэк иһигэр 2 дьон-сэргэ, 2 тиэхиньикэ сылдьар муосталара тутуллубуттар. Сайыҥҥы өттүгэр нэһилиэнньэни иһэр уунан хааччыйар турубалар оҥоһуллубуттар. Суолу-ииһи, уулуссалары тупсарыыга тустаах үлэлэр ыытыллыбыттар. Баһаартан сэрэхтээх буолууга уонна ыксаллаах быһыыга-майгыга туһуланар тыраахтар тиэхиньикэ ылыллыбыт.
• Эбээххэ 35 ыал ититэр ситимҥэ холбонон, бөһүөлэккэ нэһилиэнньэ 100% ититэр ситимҥэ холбоммут. Иһэр ууну тиэйэр анизаторскай массыына ылыллыбыт, сайыҥҥы өттүгэр нэһилиэнньэни иһэр уунан хааччыйар турубалар тардыллыбыттар. Быйыл ыһыах ыытыллар былаһааккатын оҥоруу үлэтэ саҕаланна.
• Налимскайга бөһүөлэккэ киириигэ стелла туруоруллубут, маны сэргэ түмсүү дьиэтин сирин-уотун хаххата уонна кураанах бөх хараллар полигона оҥоһуллубут.
• Өлөөкө Күөлүгэр погрузчик тиэхиньикэ ылыллыбыт, сайыҥҥы өттүгэр уу ааһар турубаларын оҥорууга тустаах үлэ ыытыллар.
• Хатыҥнаахха нэһилиэнньэ олоҕор күүс-көмө буолар МТЗ тыраахтар ылыллыбыта, сайыҥҥы бириэмэҕэ уу ыытар турубалар холбоммуттара, Лесная уулусса тупсарыллыбыта, быйыл успуорт былаһаакката олоххо киирдэ.
• Сыбаатайга дьон сылдьар муосталара тутуллубуттар, уулуссалар уоттара-күөстэрэ оҥоһуллубут, тыраахтар ылыллыбыт, сайыҥҥы өттүгэр нэһилиэнньэни уунан хааччыйар турубалар тардыллыбыттар, быйыл дьон сынньанар, аралдьытыылар ыытыллар пааркалара оҥоһуллар.
• Березовкаҕа нэһилиэнньэни иһэр уунан хааччыйар водовоз тиэхиньикэ ылыллыбыт. Оҕо көмүскэлин күнүгэр оҕо оонньуур былаһааккатын үөрүүлээх арыллыыта буолбута.
• Сылгы Ыытарга уулуссаларга тупсарыы үлэтэ ыытыллан дьон сылдьарыгар тротуардар оҥоһуллубуттар. Оҕо аралдьыйар уонна спортивнай былаһааккалар, ааспыт сыл дьон-сэргэ аралдьыйар, сынньанар, тэрээһин ыытыллар «Арт-былаһаакка» олоххо киирбиттэр.
Ааптар: Саргылана Кокорина