Төрөөбүт төрүт тыл ,сурук-бичик күнүн көрсө Г.Г.Софронов аатынан Өлөөкө-Күөллээҕи орто оскуолатыгар сылын аайы ыытыллар «Дьүрүһүй, оһуохайым» күрэх ыытылынна.
Манна 1-11 кылаастар бары төрөппүттэриниин кытталлар. Хас биирдии кылаас түһүлгэ төрүттүүр. Манна кылаастан биир оҕо этээччи буолар, атыттар төрөппүттэриниин, кылаас салайааччытыныын сахалыы сайбаччы таҥнан, күн үҥкүүтүгэр эргийэр.
Дьүүллүүр сүбэ сүһүөх аайы кылаан кыайыылааҕы, 1,2,3 миэстэлэри быһаарар. Маны таһынан, сүһүөх аайы «Элбэх киһилээх түһүлгэ» ааты аныыр.
Быйылгы кыайыылаахтарынан, алын кылаастарга — иккис, орто бөлөххө — сэттис, улахаттарга тохсус кылаас оҕолоро ыллылар. Оҕолорбут этэллэринии «Кыһыҥҥы ыһыах» дьоро киэһэтэ бэрт тэрээһиннээхтик ыытылынна.
Маны сэргэ, бүгүҥҥү күн чэрчитинэн «Ноҕуруодаптыы суруйабыт» аахсыйа ыытылынна. Манна саха тылын уруогар 3-11 кылаастар бары, Новгородов алпаабытынан дьыктаан суруйдубут.
Улуу убайбыт Сэмэн Андреевич тобулан толкуйдаабыт алпаабытын оҕолор аангылыйа тылын алпаабыытыгар маарыннатан бэркэ суруйдулар.
Бубякина Сааскылаана: «Новгородов алпабыыта английскай алпаабыкка маарынныыр буолан миэхэ суруйарга чэпчэки этэ».
Винокуров Аполлон: «Мин санаабар Новгородов алпаабыта ыарахан. Билиҥҥи алпаабыппыт ордук эбит. Дифтуоннары бэлиэтиир буукубалары суруйарга ыарырҕаттым».
Винокуров Мирослав: «Новгородов алпаабыта көрдөххө уустук курдук да, суруйан киирэн бардахха усха эбит. Мин бу алпаабыты сөбүлээтим. Ол гынан баран,сорох буукубалар суохтарын дьиктиргээтим».
Винокуров Игнат: «Бу уруок олус интэриэһинэйдик ааста.Маннык дьыктааны өссө суруйуом этэ. Билбэт буукубаларынан суруйарга ыарахан соҕус».
Ааптар: Изабелла Ноговицына