Быйыл Алаһыай нэһилиэгин 90 сылын чэрчитинэн, олохтоох дьаһалта баһылыга Алексей Николаевич Сивцев көҕүлээһининэн улууспутугар өтөрүнэн буолбатах тэрээһин — Ат сүүрдүүтэ ыытылынна. Улуус үрдүнэн 7 жакей, 14 ат кытынна. Этиллибитин курдук, маннык тэрээһин Өлөөкө Күөлүн сылгы Собуота төрүттэммитэ 25 сылыгар ананан, 2015 сыллаахха ыытыллыбыта.
Уһун кэм кэннэ сөргүтүллэн ыытыллыбыта кэрэхсэнэр, Алаһыайдарга махтал, хайҕал тылларын тиэрдэбин.
Ат сүүрдүүтэ, эппиккэ диэри, көр-нар эрэ курдук буолбакка, соноҕос сааһыттан туһаҕа туһаныыны сайдыннарыы эмиэ буолар. Соноҕос ат эрэ барыта сүүрэр буолбат. Аты баайааһын, үөрэтии элбэх сыраны-сылбаны эрэйэр, улахан үлэ кэннэ ат сүүрэр буолар.
Абсолютнай сүүрүү кыайыылааҕын Василий Садовниковы эҕэрдэлиибин, олох ырааҕынан көтүтэн кэлбитэ биһирэнэр. Кини уопуттаах ат сүүрдээччи, бэриниилээх сылгыһыт буолан маннык түмүгү ситистэ. Мин кинини өрөспүүбүлүкэҕэ бастыҥ ат сүүрдээччилэртэн уонна баайааччылартан биирдэстэрэ диэтэхпинэ сыыспатым буолуо. Өрөспүүбүлүкэҕэ саха аттарын сырсыытын тэрийэллэрэ буоллар, кини инники күөҥҥэ киириэ этэ дии саныыбын.
Бу курдук сааскы бырааһынньыктар чэрчилэринэн ат сүүрдүүтүн нэһилиэктэр үгэс курдук сылын аайы тэрийэн иһиэхтэрэ диэн бүк эрэнэбин.
Маннык киэҥ далааһыннаах күрэхтэргэ кыттыыны, бэлэмнэниини көҕүлээччинэн — сүрүн бириис буолар дии саныыбын. Тоҕо диэтэр кыайыы элбэх үлэ кэннэ тахсар түмүк, сылы сылынан үлэлээтэххинэ үрдүк ситиһиигэ тиийэҕин, син успуорт көрүҥэ буоллаҕа… Кыттааччылары үрдүктүк сыаналыахха наада.
Атын улуустары көрөр буоллахха, маннык күрэхтэргэ улуус дьаһалталара кырата бураны туруораллар. Холобур Өймөкөөҥҥө, Эбээн Бытантайга, Дьааҥыга дистанция аайы бэрт улахан бириистэри туруораллар, ол иһин маннык күрэхтэр үрдүк таһымнаахтык, олус көхтөөхтүк, бэлэмнээх ыытыллаллар.
Ол курдук Өлөөкө Күөллээҕи сылгы Собуота бу тэрээһини биһирээн, көҕүлээн, сылгыһыты өйөөн, чиэстээн, Абсолютнай сүүрүүгэ Бураны успуонсардаатыбыт.
Бу өтөрүнэн турбатах улахан бириис буолар. Инникитин улахан успуонсардар өйөбүллэринэн, улуус уонна олохтоох дьаһалталар көҕүлээһиннэринэн ат сүүрдүүтүн күрэҕэ сылын аайы ыытыллыа диэн уонна сүүрдээччи, сүүрэр ат элбиэҕэ диэн эрэнэбин.
Өлөөкө Күөллээҕи сылгы Собуотун дириэктэрэ Константин Винокуров